W skrócie, ścierają się dwie tezy, z których ja opowiadam się za pierwszą:
--- w ostatnich (kilkunastu) latach w rywalizacji par ścisłej czołówki męskiego World Touru wzrost blokującego jest jednym z najważniejszych czynników decydujących o wynikach. Wysoki blokujący jest niezbędny do odnoszenia największych sukcesów i/lub trwałej dominacji;
--- wzrost blokującego nie jest jakoś specjalnie ważny, jest po prostu jednym z bardzo wielu (np. kilkudziesięciu) czynników decydujących o wynikach, nawet w ścisłej elicie. Wysoki blokujący nie jest niezbędny do odnoszenia największych sukcesów ani dominacji.
Definicje: “wysoki blokujący” ma wzrost min. 200 cm (choć pojawiła się teza, że ostatnio należałoby mówić nawet o 202 - 203 cm). “Największe sukcesy” to bez wątpienia złoto olimpijskie, w drugiej kolejności inne medale olimpijskie i może triumfy MŚ - wynika to z charakterystyki plażówki, w której wszystkie przygotowania podporządkowane są czteroletniemu cyklowi olimpijskiemu, dla którego poświęca się wszystko inne (vide np. Brink-Reckermann).
Na początek będzie o roli bloku, a w kolejnym wpisie konkretne dowody na znaczenie wzrostu blokującego.
ROLA BLOKU
Żeby zrozumieć rolę bloku w plażówce, przyjrzyjmy się elementom, które decydują o powodzeniu akcji przy własnym podaniu (pomijamy tu oczywistą dodatkową korzyść ze wzrostu przy kończeniu własnej akcji).
Po pierwsze jest to właśnie zagrywka, którą nie będziemy się tu zajmować oprócz jednej uwagi. Ze względu na ryzyko związane z agresywną zagrywką pary korzystają z takiej formy serwisu w różnym stopniu - ale kiedy już do tego dochodzi, to wzrost serwującego jest ogromnym sprzymierzeńcem. Co prawda gracze niscy też miewają trudną zagrywkę (ulubiony przykład: Fijałek), jednak zasięg najwyższych graczy daje możliwość zagrywki, której trudność zaczyna przypominać atak (klasyczne przykłady: kiedyś Kolodinski, teraz Evandro). I to potwierdzają obserwacje graczy World Touru (dawno temu, kiedy w WT zaczął grać Dalhausser, pytałem graczy w Starych Jabłonkach jak się gra przeciw niemu - i oni oprócz bloku podkreślali też pułap jego zagrywki).
Drugim i najważniejszym elementem jest współpraca blok-obrona. Podstawowa sprawa: nie są to osobne rzeczy, tylko dwie składowe jednego systemu. Nie ma czegoś takiego jak sam blok i - przynajmniej na poziomie WT - nie ma czegoś takiego jak sama obrona w polu (wyjątek: wystawa całkowicie odrzucająca od siatki). W konsekwencji podstawowym zadaniem bloku nie jest bezpośrednie zdobycie punktu. Podstawowym zadaniem bloku jest ograniczenie opcji atakującego - tak by obrońca mógł pokryć te pozostałe, albo przynajmniej zostało mu ich mniej.
I tu przechodzimy do sedna: im wyższy blok, tym więcej opcji zabiera atakującemu i tym mniej zostawia obrońcy do pokrycia. Dlatego liczy się każdy cm pozwalający przełożyć ręce wyżej i dalej, bo z każdym takim cm zamykane są kąty i odcinane kolejne kawałki pola. Z tego też względu blokujący przed wyskokiem robi charakterystyczny głęboki przysiad - chociaż go to znacznie spowalnia, to pozwala zmaksymalizować to, co najcenniejsze, czyli zasięg bloku.
I na koniec taka czysto umowna ilustracja: jeśli atakujący ma, powiedzmy, 15 opcji do ataku i wysoki blok zabierze mu 5, a niski tylko 4, to przy niskim bloku obrońca ma 10% mniejsze szanse na skuteczną interwencję. W rzeczywistości czy to będzie 5% czy 15%, czy tam ile - to jest powtarzająca się akcja po akcji przewaga, która przy równych umiejętnościach na przestrzeni meczu wystarcza do wygranej.
PS: dobrze wyjaśnia to Phil Dalhausser, w szczególności o roli dalekiego przełożenia rąk oraz o współzależności bloku i obrony, lub jak on mówi "obrońcy z przodu i obrońcy z tyłu":
http://www.jvaonline.org/blog/7-keys-bl ... volleyball
Next, I jump and with strong hands I reach over the net rather then putting them straight up. Reaching over the net is really important because it cuts off angles for the hitter.
The blocker has a strategic role in beach that can be broken up into a few different segments. Think of playing defense as having two defenders, a front defender and a back defender. When the other team can play the ball in system one of the defenders plays at the net (front defender) while the other defender (rear defender) stays deep and works to play any ball that goes above or around the front defender. So the job of a front defender is still being a defender, but a defender who is positioned at the net. The front defender changes the way the attacker makes the ball cross the net either by blocking the ball or by eliminating angles and locations where the attacker can make the ball cross the net.